System immunologiczny kojarzy nam się głównie z odpornością i to najczęściej w kontekście grypy, alergii czy poważnych chorób takich jak białaczka lub stwardnienie rozsiane. Tymczasem system odpornościowy jest niezwykle istotny również dla redukcji tkanki tłuszczowej. I to już ostatni aspekt z serii fizjologicznego podejścia do odchudzania.

Jak ważny jest system odpornościowy?
System odpornościowy jest ściśle połączony z każdym innym systemem naszego organizmu i w przeciwieństwie do innych nie jesteśmy w stanie oddzielić go od reszty ciała. Inne systemy (teoretycznie) można usunąć/wydzielić ze względu na ich strukturalną budowę. Co więcej, system odpornościowy pozwala innym systemom na komunikację między sobą. Jego głównym zadaniem jest oczywiście obrona przed atakami z zewnątrz. Jest to dokonywane poprzez bariery systemowe takie jak skóra, jelita, płuca czy barierę krew – mózg. To one chronią nas przed bakteriami, pasożytami, metalami ciężkimi czy ksnobiotyki.

Jak działa system odpornościowy?
Pierwszą linią obrony jest wrodzony układ odpornościowy, którego komórki mają za zadanie rozpoznanie oraz atak niepożądanych patogenów. Mimo, że rozpoczynają atak ich główną rolą jest sygnalizacja bardziej zaawansowanym komórkom o zaistniałej niebezpiecznej sytuacji. Są to przeważnie komórki T (limfocyty T), komórki cytotoksyczne i komórki NK (natural killer).

Komórki T tworzą jedno z ramień systemu odpornościowego nazywane TH1. Są to bardzo efektywne komórki jeśli mowa o atakowaniu niepożądanych patogenów, ale niestety nie działają selektywnie i uśmiercają również komórki nie stanowiące zagrożenia. Z tego powodu komórki drugiego ramienia układu odpornościowego TH2, czyli komórki B muszą informować w jaki sposób komórki T mają działać. Inne komórki (SWAT) są odpowiedzialne za informowanie kiedy komórki T mają przestać atakować. 

Jak widać na tak bardzo uproszczonym przedstawieniu problemu komunikacja pomiędzy wszystkim komórkami jest kluczowa, ponieważ błąd może być opłakany w skutkach. Na przykład komórki T nie dostaną jasnego wskazania co atakować lub ich praca nie zostanie w odpowiednim czasie zatrzymana.

Przeciążenie systemu odpornościowego
Nasz system odpornościowy nie ma dziś lekko. Jest atakowany z wielu stron przez substancje chemiczne, pole elektromagnetyczne, bakterie, metale ciężkie itd. Dodatkowo masowo cierpimy na upośledzone działanie barier, które powinny nas chronić przed zagrożeniami (np. nieszczelne jelita). To wszystko doprowadza do przeładowania i przeciążenia systemu odpornościowego. Stąd też spory wzrost występowania chorób autoimmunologicznych w ostatnich latach.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że trawienie może być traktowane jako reakcja odpornościowa. W końcu podajemy naszemu organizmowi coś, co wymaga rozpoznania oraz odpowiedniego zachowania lub jego braku ze strony układu immunologicznego.  Patrząc na jedzenie w taki sposób łatwo sobie wyobrazić jak ważną rolę pełni dieta w całym obrazku.

Jak system odpornościowy wpływa na redukcję?
System odpornościowy nie jest najczęściej bezpośrednio powiązany z problemem redukcji tkanki tłuszczowej, jednak poruszony przez jakiś czynnik i 'aktywowany’ skutecznie wpływa na brak efektów w odchudzaniu. Gdy mamy nieszczelne jelita i z tego powodu nietolerancje pokarmowe to jedząc te nietolerowane produkty wywołujemy reakcję ze strony układu odpornościowego. Ze względu na jego kompleksowe powiązania z innymi systemami reakcja ta spowoduje efekt w innych systemach.

System odpornościowy składa się z przeróżnych komórek. W kontekście redukcji interesują nas cytokiny, które są produkowane w całym organizmie i mają wpływ na niemal każdy organ czy tkankę. Wiele z cytokin sprzyja stanom zapalnym, takimi są np. IL-6, które są produkowane podczas stresu. Powodują wzrost kortyzolu, a jak pisałam już wiele razy, reakcje stresowe skutecznie blokują utratę tkanki tłuszczowej. Ponadto wraz z wzrostem kortyzolu mamy wzrost poziomu glukozy we krwi i następnie insuliny. Ogólnie mówiąc stan zapalny jest ściśle powiązany z nadmiarem tkanki tłuszczowej. Być może z racji tego, że tkanka tłuszczowa jest żywym organem endokrynologicznym, który potrafi wysyłać sygnały komunikacyjne w postaci substancji chemicznych i hormonów, a te wpływają na reakcje immunologiczne. Ponadto  obecne w strukturze tkanki tłuszczowej adipokiny, przez swoją pro zapalną naturę, mają zdolność propagowania magazynowania tłuszczu.

Co zrobić?
Jeśli mowa o systemie odpornościowym, moim zdaniem, są cztery główne obszary, które należy zaadresować.

1) Dieta
Sprawdzi się protokół autoimmunologiczny oraz unikanie wszelkich czynników wywołujących reakcje odpornościową jakich jesteśmy świadomi. Nacisk powinien być kładziony jak najmniejsze aktywowanie systemu odpornościowego.

2) Stres
O stresie powiedziane było już sporo. Jego destrukcyjny wpływ osłabia nasze mechanizmy obronne, to dlatego np. po nieprzespanej nocy jesteśmy bardziej podatni na przeziębienie.

3) JelitaW nich tkwi ponad 3/4 naszego systemu odpornościowego dlatego warto dbać aby były zdrowe. Chore jelita powołują nadwagę. Ponieważ problemów z układem pokarmowym potencjalnie może być wiele należy dokładnie i indywidualnie przeanalizować każdy przypadek.

4) Detoks
Na samym końcu przeprowadzenie kuracji oczyszczającej, która pozbawi nas toksyn i odblokuje kanały eliminacji, podniesie reakcje odpornościowe. Zwłaszcza warto pomyśleć o wątrobie, która jest głównym organem detoksykującym.